Generatie XIIa

««Deel van de "Caarte van Onwaard en Aerts Dijck Wal" (1696)

2048.
Aren Hendriks BOTH, geb. Sommelsdijk ca. 1632, waarsch. varkensfokker of handelaar in varkens, wo. Dirksland aan de Ring (1670-1678), Capoenstr. (1698) en opnieuw aan de Ring (1702), lidm. 13-4-1664, begr. aldr. (kerk) 27-2-1713, tr. 1e aldr. 17-9-1656 Tannetje Hendriks Vlas, ged. aldr. 16-11-1631, dr. van Hendrik Jooste en Jannetje Bastiaans, tr. 3e aldr. 22-7-1685 Neeltje Martens, wed. Meeuwis Cornelis, ged. aldr. 30-9-1646, dr. van Maarten Jobs en Truijtge Teunis (die wed. was van Corstiaan Cornelis Both), tr. 2e aldr. 2-5-1666
2049.
Catelijntje Pieters (MELIS, MEEUWELIS), ged. Dirksland 27-2-1642, lidm. 29-6-1659, overl. aldr. 15-12-1680/22-7-1685.

26-12-1670 Hij koopt te Rotterdam een huis aan de Kerkecingel (Ring) te Dirksl. (Gem. arch. Rotterdam, O.N.A. inv.nr. 868, fol. 216). Dit pand was gelegen naast de pastorie, recht t.o. de ingang van de kerk. Op de lidmatenlijsten van Dirksl. staat als 1e vaak de predikant vermeld (het eerste huis aan de Ring) onmiddellijk gevolgd door de naam van iemand uit het geslacht Both, de buurman van de dominee . Zijn huismerk was een naar boven wijzende pijl. Hij wordt ruim 25 jaar verm. als Aren Hendriks Biggelaer, waarsch. zegt dit iets over het beroep dat hij uitoefende.

2050.
Claes van der WIEL, te Goedereede tr.
2051.
Adriaantje Pieters RO(O)IJ.
2052.
Cornelis Adriaens van WESTKAPPEL, geb. Westkapelle ca. 1645, begr. Dirksland (kerk) 12-12-1693, otr. aldr. 19-2-1667
2053.
Maatje Pieters van der WELLE, ged. Dirksland (Melissant) 14-10-1646.
2054.
Jacob Jans BREEMAN, geb. ca. 1620, landbouwer op de meest westel. boerderij van de polder Oude Stad, schepen Stad a/h Haringvl. (1670), tr. aldr. 4-7-1643
2055.
Anneke Centse STADSHOEK, geb. Stad a/h Haringvl. ca. 1619, overl. na 1673.

»»juli

2056.
Gerrit Beijes SWAENHIL, ged. Dirksland (Sommelsdijk) 30-8-1615, landbouwer aan de Ring te Dreischor (vanaf 1645), overl. aldr. na 1661, tr. 1e Arendje Andries, tr. 2e Oud-Beijerland 14-8-1644 Geertruijd Wouters Zorge, wed. van Lieven Elias Noutse, tr. 3e Zierikzee 23-1-1653
2057.
Adriaantje Pieters FANNIUS, ged. Zierikzee 18-8-1624, overl. na 1661. Zij tr. 1e Claas Dirks.
2058.
Adriaan Jans de LEEUW, geb. Dreischor ca. 1630, overl. aldr. vóór 1672, tr. 1e aldr. 17-6-1654 Leentje Marinus, tr. 2e aldr. 26-3-1656
2059.
Barboltje Andriese Volkwijf Pranckese (van BLOOIS) , geb. Dreischor ca. 1625, lidm. aldr. 19-4-1647, overl. aldr. 1692.
2060.
Laurens CONINCK (jonge Lauw), geb. Melissant ca. 1625, landbouwer, overl. aldr. begr. Dirksland (kerk) 7-7-1689, tr. aldr. 10-4-1649
2061.
Willempje Crijns, geb. Ooltgensplaat ca. 1625, overl. Melissant, begr. Dirksland (kerk) 8-1-1715.
2062.
Cornelis Abrahams DOORNHEIJN, ged. Dirksland 15-4-1646, gerechtsbode van Melissant (1699), overl. aldr. vóór 12-8-1716, tr. Sommelsdijk 18-5-1664
2063.
Claesje Claes BACKER, ged. Sommelsdijk 24-5-1637, overl. na 1677.

Hij test. Melissant 21-4, 28-4 en 13-5-1704.

2064.
Andries Arijens VOLWERK, ged. Dirksland 28-2-1644, tr. ca. 1670
2065.
Matje Everts KARS. Zij hertr. Dirksland 3-2-1683 Gerrit Gerrits van der Velde.
2066.
Aart Lambrechts, uit Willen in de Biesbosch van Cuijk, tr. Dirksland 31-3-1668
2067.
Ariaantje Cornelis, geb. Ooltgensplaat.
2070.
Jacob Lenerts REIJGER, ged. Dirksland (Melissant) 11-6-1656, wo. Herkingen, tr. Dirksland 7-10-1678
2071.
Persijntje LODDER, ged. Dirksland (Melissant) 24-8-1653. Zij tr. 2e Dirksland 28-4-1690 Eeuwout Gijsberts, wednr. van Janneken Pieters.

«« Vrolijke landlieden (Adriaen Jansz. van Ostayen, 1648)

2072.
Willem Cornelis TROMMEL, geb. ca. 1628, ged. Sommelsdijk 10 jaar oud 11-3-1638, tr. aldr. 25-4-1655
2073.
Lijsbeth KEMPE, begr. Sommelsdijk vóór 30-8-1680.
2074.
Frans Paulus van DOLLEN, ged. Dirksland 22-6-1646, otr. aldr. 19-6-1667
2075.
Josijntje Lowijs (STRAATMAN), ged. Dirksland 22-6-1642.
2076.
Marinus Dingemans VISBEEN, ged. Haamstede 17-9-1645, wo. Herkingen, otr. Dirksland 27-10-1669
2077.
Jannetje Claas, ged. Dirksland 12-4-1643, wo. te Klinkerland bij huwel.
2078.
Barend Engels MOSSELMAN, waarsch. geb. Stad a/h Haringvliet ca. 1630, tr. 1e Ariaantje Rijckse, tr. 2e Stad a/h Haringvl. 17-4-1665 Aagje Willems, tr. 3e aldr. 15-2-1679
2079.
Jaepje Pieters, wed. van Dirk Theunis.
2080.
Abraham Pieters DUIJM, ged. Dirksland (Melissant) 20-11-1639, lidm. Dirksland 2-4-1662, koopt tienden aldr. (1665), tr. aldr. 1-3-1668
2081.
Leentje Jacobs BOTMAN, ged. Dirksland (Melissant) 13-4-1648, lidm. Dirksland 27-6-1663.

Het echtp. test. Dirksl. (hij ziek) 8-5-1670.

»» Laantje van Middelharnis (Meindert Hobbema, 1688)
(Klik op het plaatje om het te vergroten)

2082.
Huijbrecht Teunis NOORLOOS, landbouwer, gezworene Duivenwaard (vanaf 1671), dijkgraaf Duivenwaard, schepen Nieuwe Tonge (1670-1671), tr. Sommelsdijk 6-1-1666
2083.
Sijtje Dirks van OOSTENDE, ged. Sommelsdijk 10-3-1641, begr. Nieuwe Tonge (kerk) 18-3-1721. Zij tr. 1e Middelharnis 13-5-1657 Cornelis Arens van der Slick, ged. Middelharnis 12-8-1629, begr. Sommelsdijk 7-2-1665, zn. van Aren Cornelis en Adriaantje Danckerts.
2084.
Teunis Willems de GRAAF, tr.
2085.
Matje Cornelis.
2086.
Teunis Arends GROENEWEG, geb. Nieuwe Tonge ca. 1631, otr. aldr. 14-11-1660
2087.
Cornelia Stevens ONGERAAN, geb. Nieuwe Tonge ca. 1632.
2092.
Claes Hendriks BOTH, geb. Sommelsdijk ca. 1631, landbouwer, begr. aldr. (beluid, grote klok) 5-3-1681, tr. aldr. 9-11-1656
2093.
Geertruijd Cornelis PLOCKHOOIJ, geb. Sommelsdijk ca. 1635, overl. aldr. ca. 1701. Zij tr. 2e Jan Teunis van Noorloos.

Het echtp. bezat een boomgaard van 180 r. in den Wildeman, een schuur aan de n.-zijde van de Venusstr., een huis aan de w.-zijde van de Enckelen Ring en tevens een huis aan de w.-zijde van de Gorcumstr. Invent. van haar bezittingen in R.A. Sommelsdijk nr. 37, A.R.A. (9-11-1701).

«« Enkele Ring te Sommelsdijk

2110.
Andries Gerrits van BALEN, te Ooltgensplaat, tr. 1e Servaesje Leenderts Koster, met wie hij aldr. test. 8-8-1666, tr. 2e
2111.
Maetje (Maeijke) Gerrits.
2118.
Peeter Cornelis van LOON, tr.
2119.
Anna Ariëns, begr. Dongen 1-5-1655.
2120.
Willem Wilems HEIJBLOM, geb. ca. 1605, begr. Dongen 12-11-1683, tr.
2121.
Jenneke Hendrik Stevens, overl. Dongen 19 en begr. aldr. 25-2-1671.
2122.
Steven Adriaensen Willemsen BLOCK, geb. 's-Gravenmoer, wo. aan "de Straet", overl. aldr. 16-6/11-12-1657, tr.
2123.
Diecke Willem Diercxen CUIJPER, overl. 's-Gravenmoer 27-5/8-12-1661.

Voor zijn testament (16-6-1657) zie RA 's-Gravenmoer, inv. nr. 19, fol. 30v-31 en inv. nr. 98, fol. 98 (11-12-1657). Zie verder nog inv. nr. 47 (6-1-1644), inv. nr. 37 (19-1-1644), inv. nr. 98, fol. 132v (27-5-1661) en inv. nr. 38 (8-12-1661)

Tientallen mensen bevinden zich op het ijs. Je kunt tot heel ver in de diepte kijken. De figuurtjes verschillen nogal van elkaar in houding en kleding en hun bezigheden lopen sterk uiteen. Er wordt veel plezier gemaakt, hoewel sommigen gewoon met hun werk bezig zijn. De Kampense schilder Avercamp heeft enkele ondeugende details in zijn schilderij opgenomen, zoals een vrijend paartje, blote achterwerken en een plassend mannetje. Het 'Winterlandschap met ijsvermaak', geschilderd omstreeks 1608, is een van de vroegste monumentale wintergezichten in het Rijksmuseum (Hendrick Averkamp, 1608)

»»"Het verzorgen van de weeskinderen: drie werken van barmhartigheid (Jan Salomonsz. de Bray, 1663).
De Bray maakte dit schilderij in opdracht van het Haarlemse Arme-Kinderhuis. Het schilderij kreeg een plaats boven de schoorsteen in de regentenkamer. De betaling aan De Bray is opgetekend in het kasboek van het weeshuis, hij kreeg 72 gulden voor dit 'conterfeitsel bij hem geschildert sijnde 3 wercken van barmherticheyt'. Van de zeven christelijke werken van barmhartigheid zijn de drie voorgesteld die direct betrekking hebben op de dagelijkse zorg van weeskinderen op dit schilderij: het kleden van de naakten, het laven van de dorstigen en het spijzigen van de hongerigen. Er wordt brood uitgedeeld, waarin gretig wordt gehapt, een meisje krijgt een kan met drinken aangereikt (vermoedelijk dunbier, een lichte biersoort, die dagelijks gedronken werd) en alle kinderen verwisselen hun oude vodden voor de kleren van het weeshuis, te herkennen aan de verschillend gekleurde mouwen: één rode en één zwarte. Zij worden daarbij geholpen door personeel van het tehuis.

2198.
Klaas Maartens van der GREGHT, tr. Noorden 13-7-1687
2199.
Grietje Maartens BOSHOF, beiden van Achttienhoven.
2200.
Maarten van der GREGHT.
2216.
Gijsbert Pieters (de BRUIJN), te Achthoven, begr. Lopikerkapel 27-12-1713, tr. 2e aldr. Lijsbeth Joosten, wed. van Wouter Gijsberts (Lijsbeth hertr. te Lexmond 22-9-1719 met Aert Cornelis), tr. 1e
2217.
Martijntje Aerts KERSBERGH, waarsch. van Benschop.
2218.
Bastiaen Lievens (van der MEER), geb. Jaarsveld ca. 1622, lidm. aldr. (1675-1702), diaken (1675), ouderl. (1677-1678), overl. aldr. 1703, tr. Lopik 29-6-1656
2219.
Grietgen Jacobs (LAM), ged. Lopik 15-4-1621, lidm. Jaarsveld (1675-1691), overl. aldr. 1695.

De D.T.B.-boeken van Jaersveld werden in 1787 bij de inval der Pruissische troepen ontvreemd uit het huis van de predikant. Er werd een oproep gedaan aan de inwoners om opgave te doen van de doop-, trouw- en begraafgegevens, waardoor een groot deel kon worden achterhaald.

2220.
Jan Cornelis van LEXMOND, wo. bij de Uijtwech.
2222.
Bastiaen Bastiaens VUIJCK, j.m. van Lopik, tr. Lopikerkapel 19-2-1671
2232.
Fijgje Adriaens, van Jaersveld.
2240.
Ariën Gijsberts SUIJDEVAERT, geb. Vrije Hoef ca. 1645, wo. Korteraar, ambachtsbewaarder Ter Aar (1699), overl. na 28-1-1715, tr. Ter Aar 1-2-1665
2241.
Apollonia Maartens VERHOEF, geb. Korteraar ca. 1645.
2248.
Cornelis Willems van der SCHILDE(N), ged. Nieuwkoop 30-9-1646, tr. ca. 1670
2249.
Maritjen Ariëns van der PLAS(SE).
2250.
Teunis Isaäks van der DUIJN, overl. Nieuwkoop kort vóór 8-7-1685, tr. ca. 1678
2251.
Annetje Cornelis van EIJNDHOVEN. Zij tr. 2e Nieuwkoop 25-9-1688 Kornelis Abrams van der Laan.

«« Het particuliere poldermuseum te Noorden bezit een verzameling gereedschappen en gebruiksartikelen die gebruikt werden in de tijd van de turfwinning in de Nieuwkoopse polder, maar ook een fraaie serie opgezette zoogdieren en vogels; in de collectie vindt u de volgende beroepen terug: turfsteker, rietsnijder, mosplukker, eendenjager en visser.

2264.
Philip Aerts (LOES, LOUS), ged. Zevenhoven remonstr. 23-4-1645, tr. 2e aldr. 30-8-1686 de wed. Claartje Verhoef, tr.1e
2265.
N.N..
2286.
Abraham Claes VERBEIJ, geb. ca. 1655, begr. Reeuwijk 10-7-1721, tr. aldr. 16-3-1683
2287.
Lijsbeth Dircks van VLIET, geb. ca. 1655, overl. Reeuwijk 8-12 en begr. aldr. 12-12-1729.
2294.
Cornelis Huijge van LEEUWEN, tr. ca. 1678
2295.
Jannigje Willems KRUIJSWIJCK.
2296.
Willem Sijmons (van der WINDT), ged. Nieuwkoop 8-2-1643, timmerman, tr. 1e Noorden 14-9-1670 Aaltje Reijers, tr. 2e Nieuwkoop ca. 1674
2297.
Hilletje Huijgen van LEEUWEN.
2298.
Hendrik Pieters SCHAAIJK, tr. 1e Leentje Leenderts van Col, tr. 2e Noorden 12-12-1677
2299.
Aartje Jans de JONGE.
2300.
Gerrit Jans OUDSHOORN, geb. Koudekerke ca. 1650, begr. Rijnsaterswoude, tr. Koudekerke 15-3-1676
2301.
Aagje (Eechijen) Leenderts RAMP, ged. Bodegr. 26-2-1653, wo. in het Weijlandt van Bodegr., beiden verm. aldr. 1687/96, begr. Rijnsaterswoude na 5-2-1696.
2302.
Jan Floren OUDENES, ged. Waarder 22-8-1655, j.m. in het Laegh eijnde van de van de lange Weijde (= Waarder), otr. Bodegr. 27-3 tr. Waarder m. attest. van Bodegr. 10-4-1678, overl. Nieuwkoop na 16-7-1698 (attest. van Waarder)
2303.
Aafje Gijsberts STEEHOUWER, ged. Zegveld 1-2-1652, overl. Nieuwkoop na 16-7-1698 (attest. van Waarder).

Beiden lidm. Waarder (tegen 26-9-1683); hij diaken "int Laegheijnde van Langeweijde" (1685, 1695).

»»Smederijmuseum te Nieuwkoop. Het bevat, behalve de twee oorsronkelijke smidsvuren met blaasbalg, een mooie collectie gereedschappen en materialen die gebruikt werden in de vele Nieuwkoopse kleine smederijen in de tijd van de turfwinning in de Nieuwkoopse polder.

2336.
Jan (IN)GENEGER(EN), geb. Emmerich ca. 1620, burger Leiden 12-3-1646, kleermaker aldr. in de Groenehasegraft, overl. vóór 1673, otr. aldr. 1-7-1649
2337.
Grietgen Abrahams, wed. van Daniël Lantmeter.
2339.
Hillegont Cornelis, overl. na 2-4-1689.
2352.
Rutger Willems BUDDINGH, te Rhenen camerlaar (1660), schepen (1663-1665), tr. 1e aldr. 1-1-1643 Maricken Vonck van Lijnden, tr. 2e aldr. 28-4-1650
2353.
Weijntje Jeuriphaes SOET, j.d. van Rhenen.
2354.
Paulus Cornelis TAETS, raad en schepen van Rhenen, overl. 1678, tr. 2e Neeltje Dirks uit Franeker, tr. 1e Rhenen 6-12-1637
2355.
Geertje Jans de KOCK, overl. vóór april 1670.
2356.
Jan Huijberts van HELDEN, tr.
2357.
Judith Jans.
2358.
Huijbert IJSENDOORN, schepen van Rhenen, overl. na 1664, tr. 1e Grietje Stevens, tr. 2e Rhenen 3-5-1637
2359.
Aaltje Jans van den BRINK, j.d. van Rhenen.

Gezicht op Rhenen (Rembrandt van Rijn, 1649).
Deze gewassen schets van Rhenen werd getekend op een los vel papier zonder watermerk; datering en signatuur zijn later door een ander toegevoegd. De tekening ontstond waarschijnlijk tijdens Rembrandt’s reis naar Bredevoort met Hendrickje Stoffels in 1649

»»Herberg en stalhouderij De Roskam te Weesp aan het Smal-Weesp

2544.
waarsch. Jacob Pieters, geb. ca. 1600, barbier, mogel. begr. Weesp 8-4-1673, tr.
2545.
Neeltge Maertens, beiden op bel. lidm. Weesp 23-5-1630.

Jacob werd al eerder toegelaten tot de Tafel des Heeren op conditie dat hij zijn attest. zou inleveren (10-4-1626).

2552.
Guilliame POLET, geb. Tourcoing (Fr.) ca. 1595, kammer in de Santstraat te Leiden (1617), mr. wolkammer (1644), otr. 2e Leiden 22-4-1644 Catalina Romson, wed. van Philip Gosie, otr. 1e aldr. 17-5-1617
2553.
Marije COURTEQUIS (COURTIQUYSE, GOERTEGIJS), geb. Forest in Artois (Fr.).

«« Wolkammerij (hier het interieur van de bekende Friese sterrenkundige en wolkammer Eise Jeltesz. Eisenga)
Wolkammen met een speciale kam en geschikte wol leverde uiteindelijk kamgarens op. Gilden zagen er streng op toe dat alleen de oudste zonen tot het gilde mochten toetreden. Het beroep was zwaar (stank, zweet, hitte), maar werd vergoed door veel bierdrinken.

2556.
Dirck Broeren Bottes (van BOMA), te Leiden kleermaker op de Achtergracht, wo. later (8-8-1648) Oude Volmolengracht, begr. Leiden (Pieterskerk) 2/8-7-1662, tr. aldr. (gerecht) 26-6-1633 (?)
2557.
Maertje Joris van BREMEN, begr. Leiden 20-2/3-3-1633 (?).

Zie G.N. 1963 pag. 331 en 1966 pag. 73 vv. De data zijn waarsch. verkeerd overgenomen !

2558.
Jan EIJNSAEM, knape van de baeyhalle, aldr. wonend, tr. 1e Leiden 26-2-1626 Lijsbeth Verbrugge, begr. aldr. 7-11-1635, tr. 2e aldr. 21-1-1637
2559.
Anneke Stoffels van ANCKERNIJS (HAKKENIJS), begr. Leiden 6-5-1661.

Hij test. Leiden 12-8-1662

2560.
Leendert Crijne (KELDERMAN). geb. Katwijk 1602, lidm. aldr., attest. naar Noordwijk 5-5-1639, overl. vóór 14-6-1662, tr.
2561.
Grietge Adriaens, lidm. Noordwijk 1640, overl. na 13-10-1675.
2594.
Dirck Pieters KEIJSER, tr. Katwijk a/d Rijn 16-3-1659
2595.
Maertje Pieters

»»Kuiperij te Katwijk

2600.
Jacob Bancken UIJTTENHOVEN, ged. Noordwijk-Binnen 12-1-1639, tr.
2601.
Ida Jacobs, ged. Noordwijk 20-10-1639.

Hij wordt veroordeeld tot het betalen van 2 maal 10 ponden aan de dorpsarmen omdat hij op 23-1-1680 zijn schuit met schelvis op het strand had verkocht, zonder dat de afslager van de vis er bij aanwezig was (R.A. Noordwijk, inv. nr. 44, fol. 32 vso.). 8-11-1697 en 8-5-1698 verkoop van een huis aan de Herrewege in het Noorteijnde.

2610.
Jacob Willems van den HOEVE, overl. Noordwijk na 14-2-1696, wanneer hij een huis aan de Voorwech verkoopt aan zijn schoonzoon (nr. 1304), tr.
2611.
Marijtje Willems van ALPHIJN.

Het echtp. test. Noordwijk 5-1-1695 onder vermelding dat zij niet geboekt staan in de 200e penn. Zijn moeder, die dan nog leeft, wordt een deel van de erfenis geschonken. (Not. arch. Noordwijk, inv. nr. 6289, fol. 28).

2640.
Claas Bouwens de BEST, scheepmaker, adelborst der Katwijkse weerbare mannen (1653), otr. aldr. 4-3-1646
2641.
Maartje Maartens.
2642.
Leendert Jans, tr.
2643.
Guurtgen Dirks.
2644.
Jacob Gijse van DUIJNE, ambachtsbewaarder Rijnland (1653-1666), welgeboren man (1660, 1662-1663), tr.
2645.
Wijntje Jacobs.

«« Deel van de kaart van Rijnland (Floris Balthasarsz. van Berckenrode, 1616)
(Klik op het plaatje om het te vergroten)

2646.
Adriaan van der POEL, verm. Morgenboeken Rijnland, tr. Den Haag 2-10-1639
2647.
Petronella Jans van der SPIJCK, overl. vóór 6-2-1683. Zij tr. 2e Katwijk 2-8-1653 Roelof Gijse van Duijne (nr. 2996).
2648.
Cornelis Claes HENNEVANGER, adj.-gasthuismr. Noordwijk (1652), overl. vóór 31-5-1676, tr. 1e Adriaantje Pieters, tr. 2e
2649.
N.N. Siburghdr.
2656.
Lodewijck Symons DUBBELAAR, geb. Leiden 1634, timmerman, otr. 1e aldr. 2-8-1653 Cornelia Claes uit Haarlem, otr. 2e aldr. 11-11-1660 (in beide gevallen geassisteerd door Pieter Smits, mathematicus, zijn voogd)
2657.
Jannitgen Jans (wo. op ten Rijn, geassisteerd door Marselij Aernouts, haar moeder)
2658.
Job Gerrits, tr.
2659.
Meynsge Jans
2662.
Bastiaen Arents de VOOYS, tr.
2663.
Mattie Hendriks.
2664.
Joris Jans QUESTRO, geb. Hontschoten 1633, saaywerker, begr. Leiden 6-11-1678, tr. 2e Dieuwertje Jacobs, otr. 1e Leiden 1-12-1656
2665.
Maertgen Jacobs (van der POST), ged. Leiden 12-2-1634, begr. aldr. 16-12-1668 (bij huwel. wordt zij geassisteerd door Grietge Barents, haar moeder).
2666.
Jacob van der VELDE, tr.
2667.
Maria (Marije) Jans van VIELE

Dit echpaar is omstreeks 1662 in Zwolle komen wonen (waar verscheidene kinderen werden gedoopt) en omstreeks 1671 verhuisd naar Leiden.

«« De ommuurde stad Zwolle is te zien vanaf het Zwarte Water, de verbinding van Zwolle met de Zuiderzee. Met de kraan op de kade buiten de stadsmuur werden de schepen gelost. Links daarvan is de middeleeuwse stadsmuur met de ronde toren te zien, rechts is al een begin gemaakt met de aanleg van de nieuwe stervormige vesting. De twee grote kerken in de stad, de Grote of St.-Michaëlskerk met torenspits en de Onze Lieve Vrouwebasiliek met toren steken hoog boven de bebouwing uit. (anonym. begin 17e eeuw)

2668.
Cornelis Arens DIEPENDORST, overl. na 11-12-1682.
2672.
Jacob Theunis (van DUIJVENBODE), ged. Katwijk 17-12-1651, tr. aldr. 18-6-1679
2673.
Lijsbeth Jans, j.d. van Rijswijk, overl. na 1712.
2674.
Cornelis Cornelis (de JONG, CHUITTE), tr. Katwijk 17-5-1653
2675.
Neeltje Cornelis.
2676.
Gerrrit Jans van den OEVER, ged. Katwijk 14-2-1644, tr. aldr. 27-6-1666
2677.
Aagje Claas.
2678.
Arij Americks (SCHAAP), geb. Katwijk ca. 1635, tr. aldr. 13-2-1659
2679.
Mengsie Gijsen.
2680.
Cornelis de JONG, tr.
2681.
N.N.
2682.
Barent SPIERINGH, van Geertruidenberg, tr.
2683.
Judit Davits, van Utrecht.
2686.Abraham Coenen (van HOOGENHUIJSEN), otr. Scheven. 15-6-1664
2687.Jannetje Theunis (SCHILPEROORT), ged. Scheven. 1-7-1639.
2688.
Claas Philips ROOS, ged. Scheven. 26-12-1639, visser ter haring in de Weststr. (1680), begr. aldr. 15-7-1698, tr. aldr. 29-1-1662
2689.
Maartje Eeuwits, ged. Scheven. 16-10-1639, begr. aldr. 7-1-1709.
2690.
Daen Ariëns van der SWAN, geb. ca. 1622, visser, weerbare man Scheven. (1652), kand. vierboetmr. (1656), wo. Keizerstr., begr. aldr. 25-2-1667, tr.
2691.
Maartje Cornelis, geb. ca. 1624, overl. na 17-2-1695.
2704.
Willem van BRONSVELT, geb. ca. 1619, solliciteur militair, directeur van de militie, klerk der financiën van Holland (1657), klerk ter Raad van State, woonde in het huis Groenendaal op het Noordeinde in Den Haag, begr. aldr. 20-2-1680, tr. aldr. 6-4-1642
2705.
Maria van GROENESTEIJN, geb. Den Haag ca. 1620, begr. aldr. 15-5-1689.

Bij de doop van een van hun kinderen (nr. 1352) trad als getuige op Emanuel, prins van Portugal, ex-Carmeliet, kolonel in Staatse dienst en sinds 1656 gouverneur van Steenwijk, vertegenwoordigd door Anthonij Keijser van Bollant.

»»Emanuel van Potugal gehuwd met Emilia van Nassau

2708.
Job Jochems (de SWART), zeeman, overl. vóór 1680, tr. Scheven. 29-5-1651
2709.
Annetje Everts, geb. Katwijk, overl. na 1680.
2712.
waarsch. Job Jacobs (OVERKLIFT) alias den UYL, begr. Scheven. 2-6-1707, tr.
2713.
Trijntie Arents.
2716.
Arij Ariëns PRONCK alias Arij SIPJE, geb. ca. 1652, visser ter haring, wo. Korendijkstr. (1680), begr. Scheven. 14-10-1721, tr. aldr. 22-4-1674
2717.
Claartje Meessen, ged. Den Haag (Grote Kerk) 24-4-1646, begr. Scheven. 3-10-1696.

Hij veroverde met 10 andere bootsgezellen o.l.v. Theunis Bastiaens Buijs een Engelse kits voor het dorp, geladen met zout. Het schip werd opgebracht naar Enkhuizen (15-1-1674). De handelingen vonden plaats in het kader van de 3e Engelse Oorlog (vrede Westminster 19-2-1674).

2718-2719 = 1528-1529
2720.
Cornelis Ariëns BALCK, visser, weerbare man Scheven. (1652), overl. vóór 25-6-1665, tr. 1e N.N., tr. 2e aldr. 29-5-1650
2721.
Maertge Ariëns (de JAGER).
2722.
Cornelis Willems van der KEIJ, schoenlapper, overl. Scheven. vóór 1680, tr.
2723.
Maartje Claas, wo. Nobelstr. (1680).

«« Strand bij Scheveneningen (Jan van Goyen, 1646, Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid)

2728.
Gerrit Arens de BRUIJN, viskoper, begr. Scheven. 22-4-1646, tr. ca. 1638
2729.
Claesje Maertens. Zij tr. 2e Scheven. 5-5-1647 Jan Teunis Baeck (nr. 2916).
2730.
Frans Arents van de BINCKHORST, geb. ca. 1622, weerbare man (1652), timmerman (1660-1671), zeeman (1680), overl. vóór 1680, tr. 2e Scheven. 26-5-1669 Johanna Molenijser, wed. van Pieter Franke Verheijde, tr. 1e
2731.
Jannetje Jacobs, begr. Scheven. 21-11-1668.
2732.
Teunis Everts, zeeman, wo. Weststr. (1680), begr. Scheven. 20-6-1697, tr. aldr. 1-6-1659
2733.
Leuntje Martens.
2734.
Teunis Michiels HOECKVERMEER, zeeman van Ter Heijde, wo. 1680 in de Keizerstr., begr. Scheven. (vanuit het gasthuis) 30-10-1706, tr. 2e N.N., tr. 1e Monster 28-4-1647
2735.
Trijntje Siere van der BIJ, geb. Ter Heijde 1624.
2748.
Arent (Arij) Jans HOUTMAN, oud-zeeman (1680), begr. Scheven. 3-10-1680.
2750.
Crijn HARTEVELD.

De naam Harteveld komt in die periode niet voor in de kerkboeken van Zandvoort, wel in die van Maassluis en Bleiswijk. Mogel. is de fam. afkomstig van Leiden.

2816.
Floor Gillis (Jillis), overl. vóór of in 1667, tr. Den Haag 28-4-1647
2817.
Alet (Aeltje, Heijltje) Hendriks. Zij tr. 2e Rijswijk 4-12-1667 Arij Jans Tromp, wednr. van Aeltje Gerrits.

Hij is mogelijk zoon van Gillis Arents en Cnira (Cunera, Kniertje) Reijers. Zij is blijkens een akte van 16-9-1681 zuster van nr. 6109 en zou dan als achternaam hebben Stouthart. Dit is echter niet zeker, evenmin als de verdubbelingen bij Belijtge Hendriks Stouthart. Voorlopig laat ik de verdubbelingen Stouthart nog wel volgen na nr. 6109. Een tweede kandidaat voor dit kwartier is Floris Jans, j.m. van Katwijk aan Zee, tr. Scheven. 15-4-1646 Nelletje Gerrits j.d., die aldr. hertr. 29-11-1654 met Gijsbrecht Jacobs, j.m. van Katwijk aan Zee.

Met 120 meter lengte en 14 meter hoogte is Panorama Mesdag het grootste schilderij van Nederland. Een schilderij waar men niet vóór staat, maar middenín. Het vergezicht op de zee, de duinen en het dorp Scheveningen werd in 4 maanden voltooid. (Mesdag, Breitner, 1880-1881)

»»Scheveningse vissers

2898.
Dirck Arens BAL, oud-zeeman (1680), begr. Scheven. (vanuit het gasthuis) 18-5-1687, tr.
2899.
Niesje N.N., begr. Scheven. 6-3-1677.
2902.
Aalbert Florens BUIJS.
2904.
Arent Ariëns (BEETJE)COECKS, begr. Scheven. 23-6-1697, tr.
2905.
Aeltje Dirks de KRAE, ged. Scheven. 8-3-1643, begr. aldr. (kerk voor het koorhek) 12-1-1733.
2906.
Jacob Gerbrants de WIT, stuurman, uijt sijn schuijt gevallen en verdroncken, begr. Scheven. 25-5-1655, tr.
2907.
Niesje Dircks, overl. na 1680.
2908.
Cornelis Simons FONTEIJN, out visscher in de Keizerstr. (1680), begr. Scheven. 10-2-1685, tr.
2909.
Neeltje Ariëns, begr. Scheven. 14-4-1685.
2910.
Bastiaen Leenderts REIJNE, stuurman, begr. Scheven. als drenckeling (kerkhof achter het koor) 9-2-1660, tr.
2911.
N.N., verm. verpondingscoh. 1660.

Een voorvader van hem was mogel. Bastiaen Reijnen, vuurboetmr. te Scheven. (1590, 1593, 1601), overl. vóór 1606, tr. N.N., overl. na 1606.

2912.
Ariën Dominicus de RUIJTER, tr.
2913.
Maria Pieters.
2914-2915 = 2906-2907
2916-2917 = 1418-1419
2918-2919 = 2896-2897

««Gezicht op Scheveningen met centraal de Oude Kerk (W.G. Muller, 1875, particulier bezit)
(Klik op het plaatje om het te vergroten)

2924.
Americk Arents (SCHAAP), te Katwijk, tr.
2925.
Lijsbeth Willems.
2926.
Dirck Cornelis HAASNOOT, tr.
2927.
Trijntje Arens.
2932.
Philip Teunis BAECK, geb. Ter Heijde ca. 1611.
2936.
Arij Ghijsbrechts de oude de JAGHER, geb. ca. 1597, zeeman, begr. Scheven. (kerk, middenplein koor) 10-11-1657, tr.
2937.
N.N.

Koopt 24-2-1648 een huis benoorden de kerk voor f 200,-

2940.
Maerten Maertens de WIT, geb. ca. 1625, stuurman ter haring in de Keizerstr. (1680), begr. Scheven. 22-4-1709 (graf 91 Oude Kerk, "op 't koer in sijn eijgen graf nr. 117 M.X.M."), tr. 2e aldr. 13-5-1663 Corsje Jans, begr. Scheven. 22-12-1690 (koor van de kerk), tr. 3e aldr. 1-2-1693 Pieternella Eeuwits, bejaarde dr., begr. Scheven. 29-3-1709 (kerk), tr. 1e aldr. 8-11-1648
2941.
Marijtge (Maertje, Maertie) Cornelis PRONCK, geb. ca. 1625, begr. Scheven. 3-1-1663 (kerkhof).

Hij bezat een huis op "den heer van Wassenaerstraetje" te Scheven. (mei 1649, 11-11-1665), dat op 26-6-1688 verkocht wordt.. Ook op 15-12-1737 wordt gesproken van ditzelfde graf, een tegel van 26 bij 27 cm. gemerkt M.X.M. ("De Oude Kerk te Scheveningen", G. 't Hart, uitg. Geschiedkundige Ver. "Die Haghe", 's-Gravenhage 1960, pag. 46)

2944.
Arijen Arents SUIJERMONT, geb. Scheven. ca. 1628, weerbare man aldr. (1652), wo. als arbeijtsman in de Keizerstr. (1680), gildemr. (1695), begr. aldr. als Arent den Backer 16-2-1695, tr. aldr. 5-10-1653
2945.
Aeltje Philips van STARBERGEN, begr. Scheven. 15-4-1700.

»» Kust bij Scheveningen (Jan van Goyen, 1645, Hermitage St. Petersburg

2946-2947 = 2862-2863
2954.
Jacob Jans den HARDER, zeeman, begr. Scheven. 30-10-1672, tr. aldr. 30-5-1655
2955.
Claesje Pieters (MOSCH), begr. Den Haag 6-6-1701.
2956.
Cees Heijn VISGE, visser, overl. vóór 1680, tr. Scheven. na 13-3-1643
2957.
Roockje Eeuwits, geb. ca. 1622, wo. Nobelstr. (1680), begr. Scheven. 13-7-1694.

Zij ligt begraven graf 112 Oude Kerk. Transport van een huis door haar te Scheven. (8-9-1682) en nogmaals verm. bij een akte van transport (1-12-1682).

2960.
Thonis Ariëns TUIJT, ged. Scheven. 30-1-1639, visser, overl. vóór 1680, tr. aldr. 3-5-1665
2961.
Jacobje Willems den ENGELSMAN, geb. ca. 1640, leefde van de diaconie (1680), begr. Scheven. 8-9-1708.
2962.
Arij Crijnen HARTEVELD van Zandvoort, visser ter haring in de Weststr. (1680), begr. Scheven. (vanuit het gasthuis) 4-5-1713, tr. aldr. 26-12-1663
2963.
Immetje Egberts van VOLLENHOVEN, begr. Scheven. (vanuit het gasthuis) 17-12-1717.
2964.
Arij Cornelis VROLIJCK, geb. ca. 1636, visser, wo. Weststr. (1680), begr. Scheven. 30-8-1705, tr. aldr. 2-11-1659
2965.
Adriaantje Tielemans, begr. Scheven. 16-4-1712.

Officieren van de Cluveniersschutterij (Hendrick Gerritsz. Pot, 1630).
In de zeventiende eeuw hadden schutterijen een belangrijke maatschappelijke functie: zij zorgden voor alles wat met de verdediging te maken had; taken van het leger, de politie en de vreemdelingendienst werden door hen gecoördineerd en uitgevoerd; schutters waakten over de handhaving van de stedelijke republieken die in de Nederlanden waren ontstaan, dat was de grondslag voor hun gevoel van eigenwaarde: zij hadden immers de koning van Hispanje verjaagd en de aanvallen van zijn veldheren weerstaan. In principe bestond er een soort dienstplicht, maar in de praktijk bleek dat niet nodig: er waren mensen te over die bij een schutterijvereniging wilden horen. Dat ging niet zomaar: je moest bijvoorbeeld over een aardig kapitaal beschikken; alle leden dienden zelf hun wapenrusting aan te schaffen en er werd geen soldij betaald. Lidmaatschap van de schutterij gaf echter veel maatschappelijk aanzien en was nuttig voor het leggen van zowel sociale als zakelijke contacten: het was een soort militaire rotaryclub.

»» Portret van Constantijn Huygens met zijn kinderen (Adriaen Hanneman, 1640, Mauritshuis); de bekende Haagse portretschilder Adriaen Hanneman was rechtstreekse familie van nr. 2986
(Klik op het plaatje om het te vergroten)

2986.
Phil(i)p Cornelis (HANNEMAN), ged. Noordwijk-Binnen ca. 1625-1630, wo. vanaf ca. 1670-zomer 1674 te Rijnsburg, bewoont het huis De Witte Leeuw aldr. tussen 11-5-1672 en 20-7-1674, bakker (1672), deurwaarder van de Gemeene Landsmiddelen over Holland en West-Friesland te Noordwijk (1675), overl. aldr. 2/22-10-1681, tr. aldr. r.k. ca. 1655
2987.
Eva Jans, geb. 1632, overl. Noordwijk.

Zie voor hem o.a. R.A. Rijnsburg, inv. nr. 7, fol. 99, R.A. Noordwijk, inv. nr. 180, fol. 95 en R.A. Noordwijk, inv. nr. 261. Katholiek dopen en trouwen is in de omgeving van Noordwijk nooit geschied; mogelijk heeft een rondreizende kapelaan gedoopt en getrouwd in die omgeving en zijn zijn aantekeningen verdwenen. Philip en Eva zijn niet r.k. gehuwd te Den Haag of Leiden; wel laten zij te Leiden r.k. dopen 13-2-1662 Cornelia, dg. Achien Jans i.p.v. Jacob Jans van Sonnevelt en Anna van Loo i.p.v. Grietje Corssen. Uit het huwelijk van hun dr. Grietje Philips Hanneman met Willem Joris van der Does (nrs. 1492/93) wordt ook een Eva geboren, genoemd naar haar grootmoeder. Philip wordt samen met zijn broer Jan en beide zusters Anna en Pieternella als meerderj. verm. na het 2e huwel. van zijn vader. (Not. arch. Noordwijk, 28-10-1657); vervolgens te Den Haag (Not. arch. nr. 472, fol. 93, notaris V. Louckens (12-10-1671) en nogmaals aldr. als erfgenaam van zijn vader 23-11-1671 (Not. arch. nr. 484, fol. 335, notaris W. van Millert); hij ontbreekt echter - waarschijnlijk niet vanwege zijn r.k. achtergrond - maar eerder door een verschrijving van een klerk, die een omvangrijke akte moest overschrijven en een deel ervan oversloeg, op een akte van 29-4-1672 (G.A. Den Haag, not. arch. nr. 448, fol. 117, notaris G. Valatte). Zie ook dossier Hanneman in C.B.G. met name de brieven gedateerd 10-11-1966 en 14-5-1970 en het artikel verschenen in de N.L. 1953, kol. 99 vv. Van Eva Jans (van Sonneveld?) is praktisch niets bekend. Zij komt voor in R.A. Rijnsburg, inv. nr. 21, fol. 11 en is dan 41 jaar oud. Omdat de akte qua inhoud opvallend is laat ik haar hier integraal volgen. Eva probeert een ruzie te sussen tussen de de chirurgijn Philips van Loon, neef van haar echtgenoot -nogal rumoerig en opstandig, kennelijk dronken- en de herbergier van de Vergulde Valck te Rijnsburg, Dirck Pieters van Brouckhuisen: Wij ondergesch(revenen) Eva Janss. ende Dirck Pietersz. van Brouckhuijsen verclaren mits desen onder onse handt en(de) signerende hoe dat op den 7 en Feb(ruari) 1673 des avonts ontrent seven ofte achte uijren ten huijse van mijn Dirck Pietersz. voorn(oemt) uijt der name van eenen Mr. Philis van Loon is gecoomen een jonge eijschende bier voorden voorn(oemde) mr. Philips van Loon, 't welck Dirck Pietersz. heeft geweijgert te geven ten waere mr. Philips gelt daer bij stierde. Ende dat daerop vervolgens van wegen den voorn(oemde) Philips van Loon een meijt sijnde de dienstmeijt van Philips Hanneman is gecomen aende huijsinge van Dirck Pietersz. voorsz(eijt) omme bier voor den voorn(oemde) Philips van Loon te haelen, 't welck Dirck Pietersz. als vooren heeft geweijgert te geven seggende hij moeste gelt hebben dat daerop den voorn(oemde) Philips van Loon met een groote moetwille is coomen in vallen inde huijsinge van Dirck Pietersz. voorsz(eijt) vloeckende ende swerende met sijn gebloote rapier inde handt tegen den voorn(oemde) Dirck Pietersz.: in specte dese woorden ghij dicken duijvel ghij sult mijn bier geven off ick sal u doorsteecken - 't welck Dirck Pietersz. dester weijgerende, soo heeft hij van Loon een ducaton uijt sijn sack gehaelt ende aen Dirck Pietersz. behandicht doch deselve datelijck wederom geeijscht vloeckende ende tierende soodanich dat sij Eva Jans de ducaton van Dirck Pietersz. weder crijgende deselve om verder moeijte ende swaricheijt voor te coomen aen Mr. Philips van Loon wederom gaff, die daerop vier stuijvers heeft gegeven om bier te hebben Vloeckende ende swerende bij lijff ende ziele hij soude Dirck Pietersz. waer hij hem vonden soodanich doorsteecken dat hem de darmen uijt den buijck soude hangen. Ende is alsoo slaende ende sweerende in het huijsraet van Dirck Pietersz. ten huijsen uijtgegaen. Alle twelck voorsz(eijt) wij ondergesch(revenen) verclaeren... enz. Op 8-3-1673 werd de verklaring herhaald voor de welgebooren mannen van Rijnsburg in opdracht van de schout.

«« De piekenier, een voetsoldaat die een piek of spies hanteerde; lange tijd was dit het belangrijkste wapen tegen soldaten te paard. In de 16de eeuw kwamen echter schietwapens steeds meer in zwang; toch werden de piekeniers het best betaald en kregen de schutters (die de roer hanteerden) het minst. Deze piekenier zet zijn stokwapen tegen zijn rechtervoet terwijl hij ondertussen zijn sabel trekt.

»»Piekenier die de spies op ooghoogte houdt; zijn leren kuras is van voren langer dan van achteren.

2992.
Cornelis Thijs SPULMAN alias van DUIJVENBODE, geb. Leiden 1594, piekenier der weerb. mannen van Katwijk (1652), tr. aldr. 1-4-1615
2993.
Dyngenom Tonis (ROBOL), oud 19 jaar.
2996.
Roelof Gijse van DUIJNEN, geb. Katwijk ca. 1625, herbergier in de Blauwe Swaen, komt voor op de monsterrol als moskettier (1653), ambachtsbewaarder van Rijnland (1672), weesman (1681), regent gasthuis (1686), welgeboren man (1667 en 1689), tr. 1e aldr. 11-6-1651 Leuntje Maartens, tr. 2e aldr. 2-8-1653
2997.
Pieternella Jans van der SPIJCK, overl. vóór 6-12-1683, wed. van Adriaan van der Poel (nr. 4646).

Zij bezaten teelland en weij off hoijlandt alsmede een huis. Hij test. aldr. 6-12-1683.

2898-2899 = 2640-2641
3000.
Dirck Lodewijks van HULSENTOP, mogel. geb. Weesp ca. 1620, tr. Arnhem 10-10-1646
3001.
Gijsbertje Huijberts.

»» Onbekend schilderij van het Noordeinde met het ruiterstandbeld van Willem de Zwijger (werd na w.o. II door de geallieerden vanuit Hamburg teruggestuurd naar Nederland)

3002.
Pieter Jacobs van MEDEMBLICK, notaris op het Noordeinde in Den Haag, begr. aldr. (Grote Kerk met 4 pozen beluid) 28-3-1669, tr. Loosduinen 26-2-1645
3003.
Maria PAUW.
3020-3021 = 1528-1529
3022.
Claas Cornelis van der KEIJ alias PACKJE, ged. Scheven. 30-8-1643, visser, begr. aldr. 4-10-1717, tr. Rijswijk 13-6-1666
3023.
Cornelia Foppe van de SCHENAART, ged. Scheven. 11-12-1644, begr. aldr. 5-10-1700.
3024.
Jeroen Jans (GROEN), te Zandvoort, tr. ca. 1660
3025.
Trijn Claes.
3026.
Jan Jacobs de BOER, ged. Scheven. 8-11-1641, zeeman, verdronken, begr. aldr. 5-12-1700, tr. 2e aldr. 20-12-1676 Leuntje Jans, wed. van Pieter Crijnen, tr. 1e aldr. 30-5-1667
3027.
Annetje Arens, begr. Scheven. 28-1-1676.
3028-3029 = 1350-1351
3030.
Arij Engelen van der SWAN alias den DECKER, ged. Scheven. 8-3-1648, lijndraaier in de Keizerstr. (1680), begr. aldr. 28-1-1682, tr. aldr. 17-5-1671
3031.
Adriaantje Pieters (LACHERA), geb. Den Haag.

Gezicht op Den Haag vanaf de Delftse Vaart in de 17e eeuw (Cornelis Springer, Kaspar Karsen, 1852)
Cornelis Springer en zijn vroegere leermeester, Kaspar Karsen, schilderden samen dit enorme doek met een gezicht op Den Haag zoals dat er in de 17de eeuw ongeveer uit moet hebben gezien; het werk is geschilderd met een vlotte toets en in heldere, vrolijke kleuren. In dit stadsgezicht ligt Den Haag op de achtergrond, de aandacht gaat daarom meer uit naar de wolkenlucht, geschilderd in brede, zichtbare penseelstreken, en naar de landelijke omgeving van de stad: de houten molens, de spiegelingen op het water en de trekschuit in de vaart, aan een touw voortgetrokken door een paard op het jaagpad. Op het gras net buiten de stad liggen witte doeken te bleken.